Ks. Józef Miś

OLYMPUS DIGITAL CAMERA                          KSIĄDZ JÓZEF MIŚ                                 ks

Zwykle pamiętamy o zawodowych konspiratorach. Często jednak zapominamy o ludziach, którzy – w obliczu zagrożenia – jednorazowo, mimo braku doświadczenia bojowego, decydowali się na wielkie i odpowiedzialne działania i brali za nie odpowiedzialność. Takimi osobami, jednorazowymi bohaterami, okazali się być pochodzący z Pełkiń ks. Józef Miś – proboszcz parafii Wiązownica i Józef Ochęduszko – nauczyciel Szkoły Powszechnej w Wiązownicy, którzy zorganizowali obronę Wiązownicy i zmobilizowali mieszkańców wsi do walki.                                    OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Ks. Józef Miś urodził się 21.01.1906 roku w Pełkiniach  jako syn Tomasza i Agnieszki Burda. Ukończył ośmioklasowe Gimnazjum Klasyczne w Jarosławiu, a następnie pięcioletnie Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu.
Święcenia kapłańskie przyjął 22.06.1935 roku i został wikariuszem w Zaleszanach (obecnie powiat Stalowa Wola).
W latach 1937-1938 pełnił posługę kapłańską w Dydni koło Brzozowa.
W trudnych czasach – tuż przed II wojną światową i w czasie wojny – młody ks. Józef objął parafię w Odrzykoniu koło Krosna (1938-1942).
Od początku wojny współpracował z Armią Krajową. Za współpracę z żołnierzami AK został aresztowany przez Niemców i uwięziony w pozostałościach odrzykońskiego zamku. Dzięki pomocy jednego ze strażników więzienia – odzyskał wolność i opuścił Odrzykoń. Znalazł schronienie w parafii św. Mateusza w Gniewczynie Łańcuckiej. Przebywał tu do połowy 1944 roku, kiedy to objął parafię Wiązownica.
20.07.1944 roku dotychczasowy proboszcz Wiązownicy ks. Stanisław Sudoł (1895-1981) – tuż przed nadejściem oddziałów Armii Czerwonej – opuścił parafię. Ten bardzo religijny kapłan swoją postawą łagodził narastające napięcia ukraińsko-polskie. Jego następca – młody ks. Józef Miś – był bardziej zaangażowany w konspirację.
Ks. Miś objął parafię Wiązownica u progu wielkiej tragedii, która miała się tam wydarzyć. Nocą 17.04.1945 roku banda zbrojnych nacjonalistów ukraińskich UPA napadła na Wiązownicę. Banderowcy bezlitośnie palili domostwa i mordowali mieszkańców. Nie było żadnego sposobu na uratowanie dolnej części wsi. Można było tylko zapobiec rozwinięciu ataku na centralną i górną część Wiązownicy. Czas w tej sytuacji decydował o życiu dziesiątków mieszkańców.
W obliczu zagrożenia Ks. Józef jako pierwszy zdecydował się na ratunek pozostałych mieszkańców swojej parafii. Kiedy upowcy byli blisko plebanii i proboszcz usłyszał zbliżające się strzały – zorganizował obronę kościoła oraz środkowej i górnej części wsi. Pośpiesznie udał się na posterunek milicji po karabiny i amunicję. Wzywał wszystkich do walki z agresorami. Ks. Józef wraz z miejscowym nauczycielem Józefem Ochęduszko komenderował broniącymi się, a uciekającym przed banderowcami wskazywał drogę ucieczki. Obrońcy szybko stali się kilkudziesięcioosobową grupą, dysponującą znaczną siłą ognia. Grupa ks. Misia udaremniła zniszczenie środkowej i górnej części wsi. Wytrzymali do przybycia posiłków.
Ks. Miś pełnił posługę kapłańską w Wiązownicy do 1968 roku.
Po odejściu z parafii był rezydentem klasztoru Ojców Franciszkanów – Reformatów w Jarosławiu.
Ks. kanonik Józef Miś zmarł 25.07.1978 roku w jarosławskim szpitalu. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył ksiądz biskup Bolesław Taborski. Ciało ks. Józefa spoczęło na cmentarzu w rodzinnych Pełkiniach.
Ks. Miś był aktywnym członkiem Armii Krajowej (nosił pseudonim „Gil”) i kapelanem placówki nr 5 AK w Szówsku. W 1945 r. ściśle współpracował z poakowskim oddziałem por. Jana Totha ps. Mewa. Odznaczony Krzyżem AK (Londyn dnia 25/7/81) Nr legitymacji 23973. 15.08.1948 r. został odznaczony przez MON Rządu Londyńskiego Medalem Wojska po raz 1,2,3 – legitymacja nr 27888.

                                    OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Pamiętajmy o nim, ile razy będziemy odwiedzać nasz pełkiński cmentarz.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA  OLYMPUS DIGITAL CAMERA     OLYMPUS DIGITAL CAMERA      OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Opracowała p. Józefa Jurkiewicz